De nieuwe Omgevingswet, deel 12
Begin 2022 is de invoering van de nieuwe Omgevingswet opnieuw uitgesteld. De voornaamste reden? Er is meer tijd nodig om goed te kunnen oefenen met het nieuwe stelsel. In dit nieuwsbericht delen we de laatste status rondom de inwerkingtreding van de Omgevingswet.
Update 14-10-2022
Recent heeft Minister Hugo de Jonge laten weten dat voor een zorgvuldige invoering van de Omgevingswet meer tijd nodig is. Hij doet daarom een verzoek om de inwerkingtreding van de Omgevingswet nog een keer uit te stellen. Het Koninklijk Besluit dat de eerder beoogde invoering per 1 januari 2023 regelt wordt ingetrokken. Er wordt een nieuw besluit in procedure gebracht met als ingangsdatum 1 juli 2023. De Eerste en Tweede Kamer moeten deze nieuwe datum nog goedkeuren. Ondanks het verschuiven van de inwerkingtreding adviseert SCCM dat organisaties gewoon door moeten gaan met de voorbereidingen voor de implementatie van de Omgevingswet.
Akkoord Eerste Kamer
Nadat een wetsvoorstel door de Tweede Kamer is aangenomen, gaat het ter beoordeling naar de Eerste Kamer. Zij kunnen hun oordeel geven over het wetsvoorstel, vragen stellen en uiteindelijk het voorstel aannemen of verwerpen. Eerder vroeg Minister De Jonge de Eerste Kamer om voor 1 juli 2022 een besluit te nemen over het door hem voorgehangen koninklijk besluit. Afgelopen 28 juni 2022 vond een plenaire vergadering plaats over de inwerkingtreding van de Omgevingswet. De leden van de Eerste Kamer hadden de mogelijkheid om één of meer moties in te dienen. In totaal zijn er drie moties ingediend:
- De eerste motie betreft het stoppen van de invoering van de Omgevingswet op 1 januari 2023, deze is op 5 juli 2022 aangehouden.
- De tweede motie had betrekking op het startsein van de Omgevingswet. De motie spreekt uit dat de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2023 het uitgangspunt is en blijft, zodat bevoegd gezagen hun voorbereidingen daarop kunnen inrichten en uitvoering geen vertraging oploopt. Daar wordt aan toegevoegd dat het wenselijk is dat het Adviescollege ICT-toetsing in oktober een actueel advies uitbrengt. Op 12 juli vindt stemming plaats voor deze motie.
- De derde motie ging over de ongelakte versie van de beslisnota bij de brief over de kritische tijdslijn van de Omgevingswet. De regering wordt verzocht deze in te dienen bij de Eerste Kamer, zodat de informatie meegenomen kan worden bij het tweede termijn van dit debat. Op 5 juli 2022 is gestemd over deze motie, met ‘aangenomen’ als uitkomst.
Uiteindelijk is de Eerste Kamer akkoord gegaan met de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2023. Echter wel onder één voorwaarde. Als uit het rapport van het Adviescollege naar het DSO blijkt dat de ICT problemen zich blijven voordoen, kan alsnog uitstel volgen.
Onderzoek naar ICT
In de Eerste Kamer heerst de centrale vraag of inwerkingtreding van de wet per 1 januari 2023 verantwoord is of niet. Zij zijn zien graag de ICT problemen bij het digitale loket voor omgevingsvergunningen opgelost. De Eerste Kamer is nog in afwachting van de uitkomsten van een onderzoek van het Adviescollege ICT-toetsing naar het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Minister De Jonge levert deze informatie, samen met de resultaten van het testtraject Indringend Ketentesten (IKT) en een overzicht van alle relevante voortgangsinformatie, in oktober aan. Op basis van de aangeleverde stukken bepaalt de Eerste Kamer of de inwerkingtreding op 1 januari 2023 definitief doorgaat.
Testtraject Indringend Ketentesten (IKT)
In april is gestart met het inrichten van het testtraject Indringend Ketentesten (IKT). Medewerkers van bevoegd gezagen testen samen met testexperts in verschillende rondes hoe het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) werkt voor de gehele keten. Hierbij wordt uitgegaan van de minimale vereisten (lokaal en landelijk) voor inwerkingtreding van de Omgevingswet per 1 januari 2023. Inmiddels zijn er vier testrondes uitgevoerd. De resultaten van de eerste drie rondes zijn, inclusief toelichting, beschikbaar op de website van het programma Aan de slag. In totaal hebben aan de eerste drie testweken 6 gemeentes, 1 provincie, 3 waterschappen en 1 omgevingsdienst meegedaan en zijn er 151 bevindingen vastgelegd. Bevindingen kunnen betrekking hebben op verschillende onderdelen binnen de hele keten, uiteenlopend van niet kunnen inloggen, problemen met het opstellen van omgevingsplannen tot software dat niet werkt. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in centrale softwarecomponenten, decentrale softwarecomponenten, de gebruikte data en procesproducten. De meeste bevindingen worden gedaan op gebied van de centrale software, deze worden voor analyse toegewezen aan het business analyseteam van de Tactisch Beheerorganisatie (TBO).
Effect op ISO 14001 en andere normenkaders
De impact van de Omgevingswet op een bestaand (milieu)managementsysteem is groot, onder ander door het grote verschil in opbouw van deze kaderwet. ISO 14001 gecertificeerde organisaties moeten in ieder geval hun register wet- en regelgeving aanpassen aan de Omgevingswet. Daarnaast wordt er van organisaties verwacht dat ze een half jaar voor inwerkingtreding van de Omgevingswet een plan van aanpak beschikbaar hebben. Aangezien de inwerkingtredingsdatum 1 januari 2023 is, mogen auditoren vanaf 1 juli 2022 hiernaar vragen tijdens de externe audit. Hierdoor worden organisaties gestimuleerd het register wet- en regelgeving tijdig in orde te hebben.
Hulp nodig?
Benieuwd wat de nieuwe Omgevingswet voor jouw organisatie gaat betekenen? Of hulp nodig bij het wijzigingen van het register wet- en regelgeving? QSN heeft onlangs de eigen consultants getraind in de nieuwe Omgevingswet. Zij helpen je graag! Later dit jaar zullen er workshop aan opdrachtgevers worden aangeboden. Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang binnenkort de aankondiging. Tussendoor andere vragen? Neem vrijblijvend contact met ons op via info@qsn.nl of 0252-547000.
Bronnen: Eerste Kamer, Aan de slag met de Omgevingswet, SCCM.
